Yalan söyleme, kişinin belirli bir çıkar veya amaç doğrultusunda söylediği yanlış beyanlardır. içinde bulunulan durumu izah etmekte zorlandığında ve özellikle söylenildiğinde büyük zarara sebep olabilecek söz ve davranışlar gizlenebilir. Böyle bir durumda kişi yalan söyleyerek konuyu örtü pas eder. Bu davranış alışkanlık haline dönüştüğünde artık önlenemeyen bir hastalık durumuna gelir. Tıp dilinde Mitomani olarak adlandırılan yalan söyleme hastalığı, kişide ilerleyen süreçte psikolojik olarak problemlere sebep olabilir.
Yalan Söyleme Hastalığı
Mitomani hastalığı kişinin olur olmadık yerde ve zamanda, şartlar kendi lehine dahi olsa sürekli olarak yalan söyleme davranışını göstermesidir. Özellikle bu tarz kişilere hiç olmayacak ve gerekmeyecek alanlarda neden böyle bir davranışta bulunduğu sorulduğunda bunu önleyemediğini söylediği bilinir. Önlenemeyen ve farkında olunmadan kronikleşen bu hastalık daha ileri bir seviyeye vardığında şizofreni hastalığına sebep olabilir. Tedavi edilemeyen ve önemsenmeyen mitomani rahatsızlığı kişi de psikolojik bozukluklar ve karakteristik bozulmalara neden olabilir. Farkına varılması ile belirli tetkikler doğrultusunda böyle bir rahatsızlığın kişide var olup olmadığı tespit edilebilir. Bireysel olarak da kişi kendisini deneyerek böyle bir alışkanlığın varlığını tespit edebilir.
Yalan Söyleme Hastalığı Kimlerde Görülür?
Yalan söyleme hastalığı, başka bir adıyla patolojik yalancılık, kişinin kronik olarak yalan söyleme eğiliminde olmasıdır. Bu hastalık, psikiyatrik bir bozukluk olarak sınıflandırılmıştır ve kişinin hem kendi yaşamında hem de çevresindeki insanların hayatlarında ciddi problemlere neden olabilir.
Patolojik yalancılık, kişinin yalan söyleme ihtiyacının kontrol edilemez hale gelmesiyle karakterizedir. Bu durumda kişi, gerçekle ilgisi olmayan veya tamamen uydurma olan hikayeler anlatarak kendini ve başkalarını aldatmaya çalışabilir. Bazı durumlarda, yalanlar o kadar karmaşık olabilir ki kişi bile hangilerinin gerçek olduğunu ayırt edemez. Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, patolojik yalancılığın genellikle psikolojik travma sonrası stres bozukluğu veya kişilik bozuklukları gibi diğer zihinsel sağlık sorunları ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Bu rahatsızlıkla mücadele etmek için en etkili yöntemlerden biri, bir psikolog veya psikiyatrist tarafından verilen terapidir. Terapi, kişinin yalan söyleme davranışını tanımasına ve yönetmesine yardımcı olabilir. Ayrıca stres yönetimi teknikleri ve zihinsel sağlık tedavileri gibi diğer yöntemler de hastalığın kontrol edilmesine yardımcı olabilir.
Yalan Söyleme Hastalığı Nedenleri
Başlangıç aşamasında kişi herhangi bir durumu kötü bir sonuçla neticelenmesi için iyi niyetten kaynaklı yalan söyleyebilir. Bunun ileri boyutu kişi birisini bilinçli olarak aldatmak amacıyla yalan söyleyebilir. Hiç olmayan bir şey olmuş ya da oluyormuş gibi göstererek o kişiyi olumsuz olarak etkilemek isteyebilir. Bu durumun sıklığı arttıkça patolojik olarak bir alışkanlık haline gelir.
Mitomani hastalığına yakalanmış olan kişilerde çeşitli hastalıklarda görülmektedir. Bunun yanında pek çoğunun takıntılı, psikolojik problemleri olan, herhangi bir kötü maddeye bağımlılığı bulunan kişi olduğu tespit edilmiştir. Bu tarz kişilerin bipolar bozukluk teşhisleri, farklı konularda kontrolsüzlük hastalığı ve dikkat eksikliğine rastlanmıştır. Yalan söyleme hastalığı bulunan kişiler özellikle gelişimlerinde kopukluk yaşamış olan, öz saygıları zedelenmiş ve güvensiz bir ortamda büyümüş kişilerdir. Gerçek duygularını yansıtamayarak sahte bir benlik oluşturan bu kimseler ileri seviyede nevroz hastalığına yakalanabilirler.
Yalan Söyleme Hastalığı Tedavisi
Yalan söyleme hastalığı kelime anlamı olarak Yunancadan dilimize geçmiştir. Fark edildiği dönemlerde üzerinde çok da durulup araştırma yapılmamıştır. İnsanların böyle bir hastalığa yakalanabileceği ve bunun ileri boyutta şizofreniye sebep olabileceği tespit edildiğinde literatürel olarak çalışmalar yapılmaya başlanmıştı. atolojik yalancılık, kişinin kronik olarak yalan söyleme eğiliminde olmasıdır ve bir psikiyatrik bozukluk olarak sınıflandırılmıştır. Kişi bu hastalığa sahipse, tedavi edilmesi gerekmektedir.
Tedavi için en yaygın kullanılan yöntemlerden biri, bilişsel davranışçı terapidir. Bu terapi türü, kişinin düşünce ve davranış kalıplarını yeniden yapılandırarak, yalan söyleme eğilimini kontrol altına almaya çalışır. Terapide, kişiye yalan söylemenin nedenleri ve sonuçları hakkında eğitim verilir. Ayrıca, yalan söylemeyi tetikleyen durumlar ve duygular da ele alınır. Bunun yanı sıra, stres yönetimi teknikleri de kullanılabilir. Yalan söyleme hastalığı genellikle stres veya kaygı ile ilişkilendirilir. Stres yönetimi teknikleri, kişinin stres seviyesini azaltarak yalan söyleme eğilimini azaltmaya yardımcı olur.
İlk kez böyle bir vakaya Alman bir doktor tarafından rastlanmıştır ve 1891 yılında teşhisi konmuştur. Tedavisine yönelik çalışmalar günümüzde daha elle tutulabilir bir alanda incelenmeye başlanmıştır. Terapiste gidilerek burada kişi konuşarak tedavi edilebilir. Kaygı bozuklukları giderilerek yeterli özgüvene sahip olması sağlanabilir. Bu tarz hastalıkların kökeninde yatan sebepler bulunarak olumsuz olan tüm duygular olumluya çevrilir. Terapist eşliğinde yapılan seanslar ilaçla tedavi ile desteklenir.